مقاله بررسی روش تحقیق کیفی

فهرست مطالب مقاله بررسی روش تحقیق کیفی

• مقدمه
• روش کیفی
• چرایی انجام تحقیقات کیفی
• چگونه تحقیقات کیفی انجام دهیم؟
• مزایای تحقیقات کیفی
• مزایای تحقیقات کیفی برای کسب و کارهای کوچک
• ویژگی پژوهش های کیفی
• تکنیک جمع آوری داده ها تحقیق کیفی
• الف.مشاهده
• ب. مصاحبه
• ج. مطالعه اسناد و مدارک
• انتخاب روش درست
• روش های تحقیق کیفی
• ۱. روش و نظریه زمینه ای
• روش نشانه شناسی
• روش پدیدار شناختی
• روش معناشناسی
• ۵- روش تحلیل محتوای
• مهمترین شیوه های کیفیت تحلیل محتوا عبارتنداز:
• چگونه تحقیقات کیفی را گزارش کنیم؟
• چگونه می توان تحقیقات کیفی را با تحقیقات کمی ترکیب کرد؟
• چگونه می توان تحقیقات کیفی را ارزیابی کرد؟
• چک لیست ها
• انعکاس پذیری
• نمونه برداری و اشباع
• خلبانی
• کدگذاری مشترک
• بررسی اعضا
• مشارکت ذینفعان
• چگونه تحقیقات کیفی را ارزیابی نکنیم
• پایبندی به پروتکل
• اندازه ی نمونه
• تصادفی سازی
• قابلیت اطمینان، تغییرپذیری و سایر «بررسی‌های عینی»
• نتیجه گیری
• منابع

چکیده بررسی روش تحقیق کیفی

هدف این مقاله ارائه مروری بر کاربرد و ارزیابی روش های تحقیق کیفی در علوم انسانی است. تحقیق کیفی را می توان به عنوان مطالعه ماهیت پدیده ها تعریف کرد و به ویژه برای پاسخ به سؤالاتی که قایل مشاهده نمی باشد. رایج‌ترین روش‌های جمع‌آوری داده‌ها، مطالعه اسنادی، مشاهدات، مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته و گروه‌های کانونی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، یادداشت های میدانی و صداهای ضبط شده به پروتکل ها و رونوشت ها رونویسی می شوند و با استفاده از نرم افزار مدیریت داده های کیفی کدگذاری می شوند. برای ارتقا و ارزیابی کیفیت تحقیق انجام شده می توان از معیارهایی مانند چک لیست، پالایش، راهبردهای نمونه گیری، پایلوت، کدگذاری، بررسی اعضا و مشارکت ذینفعان استفاده کرد. استفاده از طرح‌های کیفی علاوه بر طرح‌های کمی، ما را به ابزارهای بهتری برای رسیدگی به طیف وسیع‌تری از مشکلات تحقیقاتی و پر کردن نقاط کور در تحقیقات مجهز می‌کند.

مقدمه بررسی روش تحقیق کیفی

پژوهش فعالیتی است نظامند با هدف تولید دانش و کشف روابط علی میان متغیرها و پاسخ به پرسش هایی پیرامون موضوعی خاص سامان می گیرد. از آنجایی که رشد شاخص علم و پژوهش در هر جامعه ای، رابطه مستقیم با میزان و کیفیت پژوهش و پژوهشگران آن جامعه دارد. ساماندهی و روشمند تحقیقات و پرسش ها، اولویتی اجتناب ناپذیر در فرآنید توسعه نیافته است. امـروزه، هـر شـاخه ای از علـوم مختلف، نیازمند روش و شیوه خاصی است که بتوان مطابق آن، اهداف مورد نظر آن علم را دنبال کـرد. روش تحقیق در بسامان رساندن پژوهش ها و تحقیقات امری ضروری و بایسـته اسـت. روش تحقیق درهمه علوم جایگاه ویژه ای دارد؛ زیرا اگر محقق بتواند این روش ها را برای دستیابی به واقعیـات مـورد جستجو، درست شناسایی کند، سریعترو بهترمی تواند به اهداف مورد نظر دست یابد. اما اگـر بـرای دستیابی به مجهول مورد نظر،روشمند عمل نکند و یا روش نداشته باشد، و یا نتواند متناسـب بـاآن علم، روشی مناسب را شناسایی و انتخاب کند، نـه تنهادر طـی پژوهش هـای خـود واقعیـات را کشـف نخواهد کرد، بلکه چه بسا ممکن است از مسیر درست منحرف شود (فولادی، ۱۳۹۳).

تا سال های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، بیشترین تحقیقات در زمینه علوم اجتماعی و علوم رفتاری در کشورهای غربی با روش کمی صورت می گرفت. برای مثال، نزدیک به ۹۰ درصد گزارش های منتشر شده در مجلات جامعه شناسی آمریکا مبتنی بر تحقیق کمی و بررسی آماری بودند. بیشتر از سه دهه است که روش کیفی در اکثر پژوهش ها در اروپا از استقبال بیشتری برخوردار شده است (صالحی امیری، ۱۳۹۱).

روش های کیفی زمینه را برای درک و مداخله بیشتر و بهتر در عرصه ی پژوهش، به ویژه در قلمرو مطالعات انسانی، فراهم می سازند (زعم دیویس و دویر[۱]، ۲۰۰۷). استفاده از داده های کیفی، توجه عمده به پدیده های اجتماعی و فرهنگی، تأکید بر وجود انسان و معنا و مفهومی که انسان در نظر دارد و تأکید بر رابطه متقابل میان محقق و موضوع مورد تحقیق از جمله ویژگی های اساسی تحقیق کیفی است (مارشال و راسمن، ۲۰۰۸). به عبارت دیگر، تحقیق کیفی سؤالاتی را مطرح می کند تا مفهوم ابعاد و تجربیات مختلف زندگی انسان ها و محیط اجتماعی آنها بهتر درک شود (فوسی[۲]، ۲۰۰۲). تحقیق کیفی در تحقیقات اجتماعی می تواند همراه با روش های کمّی مورد استفاده قرار گیرد، ولی در مورد بسیاری از موضوعات روش کیفی تنها روش پاسخ به سؤالات تحقیق خواهد بود، به طور مثال، حل موضوعات تخصصی و درک آنها مانند تحلیل و ارزیابی عملکرد یک مؤسسه فرهنگی. در صورت خوب انجام یافتن یک تحقیق به روش کیفی، آن تحقیق می تواند به تبیین نظریه ای جدید منتهی شود. تحقیقات کیفی با سؤالاتی مانند چرا و چگونه بیان می شود. در حالی که تحقیقات کمی با سؤالاتی نظیر چه مقدار، چه تعداد و چه مواقعی مرتبط هستند (کولمن و اکونور[۳]، ۲۰۰۷).

…

روش کیفی

پژوهش های کیفی،که بیشتر توصیف یک پدیده و آن هم از طریق مشاهده صورت می گیرد، معمـولا ً بـه صورت مطالعه موردی است. هدف مطالعات موردی، مشاهده تفصـیلی ابعـاد مـورد تحـت مطالعـه و تفسیرمشاهده ها از دیدگاه کل گرا است. ازاینرو، مطالعه موردی بیشتر بـه روش کیفـی و بـا تأکیـد بـر فرایندها و درک و تفسیر آنها انجام می شود (سرمد و دیگـران،۱۳۸۲). اماروش هـای کمـی بـه سـبب اهدافشان، که تعمیم پذیری و شمول عام یافتن نتایج است، معمولا ً از اعداد استفاده می کننـد. عـالی تـرین نوع روش ها برای نیل به این هدف، پیمایش اسـت. در مطالعـات پیمایشـی از ابـزار پرسشـنامه اسـتفاده می شود. پرسشنامه ها، سـئوالاتی را پـیش روی پاسـخگویان قـرار مـی دهنـد و در مقابـل اعـدادی را بـه پژوهشگر تحویل می دهند و پژوهشگر متناسب با فرضیه های اولیه خود، داده ها را مقایسـه و بـه نتـایجی دست می یابد. درحالی که،روش های کمی با شمارش و انـدازه گیـری جنبـه هـای یاز زنـدگی اجتمـاعی سروکار دارند، روش های کیفی بیشتر با تولید توصـیف هـای اسـتدلالی و کشـف معناهـا و تغییرهـای کنشگران اجتماعی سروکار دارند (بلیکی،۱۳۸۴). مراد از روش های کمی، آزمـایش هـای تصـادفی، شبه آزمایش،آزمون های عینی قلم و کاغذی، تحلیلهای آماری چند متغیری، پیمایش های نمونـه ای، و اموری از این دست می باشد. درمقابـل روش های کیفی شامل قوم نگاری و مطالعات موردی، مصاحبه های ژرف و مشاهده همراه با مشارکت می باشد (فولادی، ۱۳۹۳).

…