عوامل مؤثر بر پرخاشگری

عوامل مؤثر بر پرخاشگری:
چندین دسته عوامل شناسایی شده اند که بر پرخاشگری انسان تأثیرگذار است. در ادامه به برخی از این عوامل اشاره می شود.
ناکامی: اولین عاملی که تصور می شود سبب بروز پرخاشگری می شود، ناکامی است. این مفهوم ابتدا از سوی جان دالرد  مطرح شد. وی ابتدا عنوان کرد که پرخاشگری همیشه ناشی از ناکامی است و ناکامی هم نتیجه ای جز پرخاشگری ندارد. با این حال پژوهش ها نشان دادند که همیشه اینگونه نیست. افراد ناکام همیشه پرخاش نمی کنند و ممکن است واکنش هایی از قبیل کناره گیری، درماندگی، افسردگی و حتی تلاش برای تسلط بر منبع ناکامی نشان دهند. همینطور بسیاری از پرخاشگری ها نیز از ناکامی ناشی نمی شوند و محرک های دیگری نیز می توانند باعث پرخاش افراد شوند (سادوک و سادوک، ۲۰۰۳).

تحریک مستقیم: یکی از علل عمده پرخاشگری، تحریک از سوی دیگران است. به این معنی که پرخاش، توهین و بدرفتاری دیگران باعث واکنش پرخاشگرانه از سوی فرد می شود. یکی از خواص پرخاشگری نیز آن است که معمولا ابعاد و میزان آن به سرعت گسترش می یابد و به درجات بالاتر می رسد. بنابراین یک واکنش پرخاشگرانه خفیف در صورت مواجه شدن با پاسخ متقابل می تواند به یک پرخاش تمام عیار تبدیل شود(ویلکوسکی ، روبینسون  و تروپ-گوردون ، ۲۰۱۰).

آلودگی هوا: پژوهش ها نشان داده اند که قرار گرفتن در معرض بوها و هوای مضر مانند آنچه که از کارخانجات سازنده مواد شیمیایی و یا صنایع دیگر خارج می شود، می تواند باعث تحریک افراد و افزایش پرخاشگری آنان شود(سادوک و سادوک، ۲۰۰۵). این مسئله با پژوهش های تکاملی نیز سازگار است. بویایی، نخستین حس انسان است به گونه ای که به آن حس باستانی گفته می شود. سیستم بویایی ارتباطات بسیار نزدیکی با مراکز هیجانی مغز از جمله آمیگدال  دارد و می تواند واکنش های هیجانی شدیدی را راه اندازی کند. بوی بد به سرعت واکنش گریز یا ستیز را در انسان بر می انگیزد و علت انگیزشی نیرومندی برای رفتار انسان به شمار می آید(کوکارو ، مک کلوسکی ، فیتزجرالد  و فن ، ۲۰۰۷).

سر و صدا: مطالعات نشان داده اند که افرادی که در معرض صداهای بلند، شدید و تحریک کننده قرار می گیرند، خشونت شدیدتری نسبت به افرادی که در معرض این گونه صداها نیستند، نشان می دهند(سادوک و سادوک، ۲۰۰۵).

تراکم: برخی مطالعات حاکی از آن بوده اند که در شرایط تراکم بیش از حد، پرخاشگری انسان افزایش می یابد. به خصوص در موقعیت هایی که واکنش معمول افراد یک واکنش منفی است (مانند مزاحمت، تحریک و ناکامی)، تراکم جمعیت می تواند قدرت واکنش منفی را افزایش دهد و به انفجار خشم و پرخاشگری بینجامد(نوید،۱۳۸۷).

115 بازدید