تعاریف ارتباطات

تعاریف ارتباطات

واژه انکلیسی communication به معنی ارتباطات از کلمه لاتین communis به معنی «مشترک» مشتق شده است. هنگامی که با دیگران ارتباط برقرار می کنیم ‌،در واقع زمینه «مشترکی» برای تفاهم فیمابین به وجود می آوریم. ارتباطات عبارت از مجموعه هارت های گوش کردن.حرف زدن. ‌خواندن و نوشتن است که ما هر روز برای انجام وظایف و مسئولیت های خویش به آنها دست می زنیم.علاوه بر اینها وضع ظاهر و چهره و قیافه و منش و رفتاری که آگاهانه یا ناخودآگاه از خود نشان می دهیم جزء لایتجزای مجموعه ارتباطات ماست (مصدقی. ۱۳۸۰. ص۲).
قرن بیست و یکم را از یک چشم انداز عصر ارتباطات می دانند. عصر نزدیک شدن
قاره های پنجگانه جهان به یکدیگر. امروزه هر اتفاق کوچک و بزرگی در سراسر جهان از طریق ماهواره های دیجیتال در اختیار بیننده تلویزیون قرار می گیرد. شاید یک صد سال پیش کمتر کسی تصور می کرد که روزی بتوان بازی فینال جام جهانی را به خانه های میلیاردها انسان آورد.
در این شرایط ارتباطات اهمیت بسیاری می یابد و انسان در خانواده سبز خود یا سازمانی که در آن کار می کند تلاش می کند با شناخت فرایند ارتباط.‌موانع موجود را از سر راه بردارد اما پرسش مهم این است که ارتباطات چیست؟ (ایمانی، آذرخش و اسماعیل تبار. ۱۳۸۳. ص۵۸).
ارتباط عبارتست از فرایند انتقال پیام و برقراری تفاهم بین دو نفر یا بیشتر مشروط بر آنکه معنای مورد نظر فرستنده پیام را گیرنده نیز دریافت کند. از نظر فنی ارتباط وقتی موفقیت آمیز است که تفاهم دو جانبه حاصل شود (صائمیان. ۱۳۷۷. ص۲۲).
ارتباط یک فرایند حیاتی و پویا در سازمان است. و سازمانی که به کارکنان آن با یکدیگر ارتبا موثر نداشته باشند نمی توانند توانمندیهای لازم را برای اجرای وظایف خود کسب کنند و در هر حال انگیزه آنان نیز بتدریج کاهش پیدا می کند. زیرا ارتباط خود بستر مناسبی برای مبادله اطلاعات.‌دانش و تجربیات می باشد (همان منبع. ۱۳۷۷، ص۲۲).
بر اساس تعریفی علمی‌، ارتباطات فرایندی پویا، پیوسته.برگشت ناپذیر. تعاملی و زمینه ای است. این تعریف هنوز هم بعد از گذشت چهل سال از ارائه آن بدیع و قابل استفاده است (ایمانی. آذرخش و اسماعیل تبار، ۱۳۸۳. ص۵۸).

در تعریف فوق «فرآیند» دارای سه ویژگی است:

• حالت کلی و تمامیت داشتن است یعنی جزئی نیست ،‌بلکه با یک مجموعه و کلیت سروکار دارد.
• مستمر و مداوم است. یعنی هیچگاه کار مدیریت تعطیل نمی شود. مدیر دائماً در حال اداره کردن‌، برنامه ریزی‌، تصمیم گیری و ….. است.
• پویا، یهنی دینامیک و ثابت نیست. پویا یعنی زنده است و نسبت به زمان و مکان حالت یکسان ندارد. تنبیه یک شاگرد در هر زمان یک پاسخ مخصوص دارد . مدیریت نمی تواند یک فرد را یک وضعیت خاص در نظر بگیرد و برای همیشه یک نسخه برای تجویز کند. پویا یعنی اینکه از حالتی تا حالت دیگر و از موفقیتی تا موفقیت دیگر عوض می شود و فرق
  می کند. از اینجا حساسیت مدیریت و اهمیت آن مشخص می گردد (ایمانی ، آذرخش و اسماعیل تبار ، ۱۳۸۳ . ص۶).

ارتباطات فرایندی پویا است زیرا پیوسته از حالتی به حالت دیگر تغییر می کند. اگر دیدگاهها احساسات و عواطف افرادی که د رحال برقراری ارتباط هستند تغییر کند ، ماهیت ارتباط آنها نیز تغییر می کند.

ارتباطات فرایندی پیوسته است‌، زیرا هرگز متوقف نمی شود، همه ما افکار و اطلاعات دریافتی را در همگان تفکر خواب و رویا پرورش می دهیم. مغز ما همواره فعال است و ماهمواره در حال برقراری ارتباط هستیم.

ارتباطات، ‌فرایندی برگشت ناپذیر است‌، زیرا هنگامی که پیامی می فرستیم، ‌نمی توانیم آن را بی اثر سازیم، هنگامی که زبان را در دهان می جنبانیم ،نگاهی معنادار می اندازیم، یا عصبانی می شویم، دیگر نمی توانیم آثار آن را پاک کنیم. عذرخواهی  با انکار ما نیز نمی تواند آنچه را که اتفاق افتاده است بی اثر سازد.

ارتباطات، ‌فرایندی تعاملی است، زیرا پیوسته با خود و دیگران در تماس هستیم اطرافیان نسبت به سخنان و اعمال ما واکنش نشان میدهند و ما نیز در برابر سخنان و اعمال دیگران واکنش نشان می دهیم و به پاسخگویی می پردازیم. بنابراین چرخه ای از کنش و واکنش ها‌، اساس فعالیت های ارتباطی ما قرار می گیرند.

ارتباطات‌، فرایندی محتوای (زمینه ای) است، زیرا ارتباطات و ابستگی زیادی به کل تجربه انسانی ما دارد. پیچیدگی ارتباطات ما را وادار می کند تا دانش و مهارت های لازم برای برقراری ارتباط را کسب کنیم و با محیط هماهنگ گردیم (منبع قبلی،۱۳۸۳ . صص ۵۹ ـ ۵۸).