مقاله فارسی بررسی کیفیت زندگی کاری و بهره وری پرستاران بالین و ارتباط آنها با يكديگر

مقاله کیفیت زندگی کاری و بهره وری

محیط کاری با کیفیت بالا به عنوان شرط و پیش زمینه اساسی توانمندسازی منابع انسانی مورد نیاز  سیستم مراقبت بهداشتی شناخته شده است. درك پرستاران از كیفیت زندگی كاری خود به عنوان بزرگترین گروه كاری در بیمارستان به لحاظ اهمیت آن در عملكرد مورد توجه واقع شده است. از طرف دیگر بهره‌وری پرسنل پرستاری عامل مهمی در موفقیت سازمان خواهد بود. چنانچه ارتباط بین كیفیت زندگی كاری با بهره‌وری مشخص شود مدیران می توانند با بالا بردن كیفیت محیط كار زمینه بهره‌وری پرسنل را فراهم اورند. بنابراین این تحقیق با هدف بررسی این دو متغیر به همراه ارتباط بین آنها انجام شد.  

مواد و روش: این مطالعه مقطعی، توصیفی تحلیلی و همبستگی است كه دو متغیر كیفیت زندگی كاری و بهره‌وری با استفاده از ابزار پژوهشگر ساخته همراه با متغیرهای دموگرافیك مورد بررسی قرار گرفت. روش جمع اوری داده ها خودگزارشی بودند.  پرسشنامه كیفیت زندگی كاری دارای 45 سوال در مقیاس لیكرت و پرسشنامه بهره‌وری دارای 25 سوال در مقیاس لیكرت ساخته شد. بعد از جمع آوری داده ها با استفاده از spss نسخه 11.5 مورد تحلیل با استفاده از امار توصیفی و تحلیلی قرار گرفت.

یافته‌ها: یافته ها نشان دادند از نظر اكثریت واحدهای مورد پژوهش بهره‌وری آنها در سطح متوسط قرار دارد وكمتر از یك دهم انها بهره‌وری خود  را مطلوب گزارش نموده‌اند. هم چنین از نظر اكثریت واحدهای مورد پژوهش كیفیت زندگی آنها در سطح متوسط قرار دارد و تنها یك دهم انها كیفیت زندگی خود را مطلوب گزارش نموده‌اند. آزمون پیرسون ارتباط معناداری را بین بهره‌وری و كیفیت زندگی كاری فرد نشان داد  0.357 r =( p<0.001)

نتیجه گیری: مدیران پرستاری با توجه به نتایج این تحقیق می توانند با فراهم نمودن  زمینه ارتقای كیفیت زندگی كاری و زمینه افزایش بهره‌وری را نیز فراهم اورند.

واژه‌های کلیدی: كیفیت زندگی كاری ؛ بهره‌وری؛ پرستاران بالین

كیفیت زندگی كاری

كیفیت زندگی كاری یكی از متغیرهایی است كه اخیرا به لحاظ اهمیت، مورد توجه بسیاری از مدیران كه در صدد ارتقا كیفیت منابع انسانی خود هستند قرار گرفته است ؛ گرچه مطالعه شاخص‌هایی كه برای كیفیت زندگی كاری سودمند و یا مضر هستند تاریخچه‌ای دیرینه دارد (ماو، سموئلز و الکساندر  2003)، اما منبع دقیق عبارت کیفیت زندگی کاری مشخص نیست و احتمالا اولین بار در موسسه تحقیق اجتماعی دانشگاه میشیگان در کارهای اولیه رنسیس لیکرت و رویکرد او برای تغییر سیستمی به كار برده  شده است(هود و اسمیت 1994).

اولین کاربرد کیفیت زندگی کاری

واژه كیفیت زندگی كاری نخستین بار در سال 1972 در طی یك كنفرانس ارتباطات كاری بین المللی در رابطه با مسائل كاری در خانه اردن معرفی شد. كیفیت زندگی كاری توجه بیشتری را بعد از آنكه كاركنان اتومبیل متحده و جنرال موتور شروع به یك برنامه كیفیت زندگی كاری برای بازساخت و رفرم كاركردند به خود اختصاص داد(لاو  و می  1998). ابتدا نگرانی برای كیفیت زندگی كاری در دهه 1970 اوج می‌گیرد.

این نگرانی بعد از عواقب حیطه سنتی مدیریت علمی و بوروكراسی ناشی از ان كه محیط كاری ضد انسانی، وظیفه محور، غیر شخصی، بدون پاداش و عموما غیركارا ایجاد می‌كرد و همه سطوح شان و منزلت شخصی را مورد هتك  قرار می‌داد و منابع انسانی را ضایع می‌نمود حاصل شد و بعد از فروكش نمودن در دهه 1980 مجددا در دهه 1990 غالب می‌شود ؛به عبارتی مفهوم كیفیت زندگی كاری حدود 30 سال قبل به كار رفته است. كیفیت زندگی كاری با واكنش و پاسخ  به نیازهای فردی و اشتیاق می‌تواند افزایش یابد.

كیفیت زندگی كاری از دیدگاه روبینز

روبینز كیفیت زندگی كاری را به عنوان فرایندی كه به وسیله آن یك سازمان با گسترش مكانیسم‌هایی به نیازهای كاركنان واكنش نشان می‌دهد تا به انها اجازه دهد كاملا در تصمیم‌گیری‌هایی كه زندگی شان در كار را طرح می‌ریزد  مشاركت داشته باشند تعریف نموده است.كیفیت زندگی كاری سازه چند بعدی است و ممكن است یك سازه جهانی و فناناپذیر نباشد(لاو  و می 1998).

پیشرفت کیفیت در مکان کار مفهومی است که انگاره مدیران و کارکنان را به طور یکسان در بر می‌گیرد. در طی دهه گذشته بسیاری از نوشته‌ها در مورد کیفیت خدمات، تضمین کیفیت، چرخه کنترل کیفیت، کیفیت زندگی کاری مدیریت و کنترل جامع کیفیت بوده است. در همین راستا محیط کاری با کیفیت بالا به عنوان شرط و پیش زمینه اساسی برای توانمندسازی منابع انسانی مورد نیاز  سیستم مراقبت بهداشتی شناخته شده است.

بررسی‌های سازمانی مفهوم کیفیت زندگی کاری

در بررسی‌های سازمانی مفهوم کیفیت زندگی کاری از مدل‌های قبلی کار و رفتار انسانی مشتق شده است. کارکنان به عنوان افراد تصمیم گیرنده باهوشی در نظر گرفته شده‌اند که جهت کار برانگیخته می‌شوند و به کار  بر اساس بالانس مطلوبی بین پاداشهای داده شده به آنها و انتظاراتی که از آنها می رود، می نگرند محققان مطالعات كیفیت زندگی كاری را روی خصوصیات فیزیكی مكان كار و رفتارهای ظاهری و نگرش‌های افراد كار متمركزنموده‌اند در حالی كه كیفیت زندگی كاری مشتمل بر جنبه وسیعی از محیط كاری است كه روی یادگیری و سلامت كاركنان تاثیر می‌گذارد(كول، روبسون ف لیموكس-چارلز مك وایر   2005).

کیفیت زندگی کاری در بیمارستان‌ها

کیفیت زندگی کاری در بیمارستان‌ها یکی از تمرکزهای عمده بسیاری از سازمان‌ها قرار گرفته است و ارتقاء کیفیت زندگی کاری پرسنل و پزشکان یکی از  عوامل مهم جهت اطمینان از پایداری سیستم بهداشتی معرفی شده است. در هر سازمانی کیفیت زندگی کاری بالا برای جذب و حفظ کارکنان اساسی است (لیس و کرن ). از آنجا که  زندگی کاری روی احساس فرد درباره انچه که در مکان کاری مطلوب است یا نیست پایه گذاری می شود و مربوط به تجربه جاری هم در حیطه‌های کاری و هم حیطه‌های شخصی زندگی می شود (ناکس، ایروینگ  1997 ) از این دیدگاه بررسی کیفیت زندگی کاری که احساس فرد سازمانی را بیان می دارد حائز اهمیت فراوانی است.

کیفیت زندگی کاری بالا برای سازمان‌هایی که به جذب و ابقا کارکنان اهمیت می دهند اساسی است. محققان نشان داده‌اند تجدید ساختارهای مجدد مداوم، اقتصادی نمودن  و سازماندهی‌های مجدد سیستم‌های مراقبت بهداشتی به طور منفی روی روحیه پرسنل و رضایت شغلی در انتاریو  تاثیر گذاشته است (لیس و کرن ). هم چنین محققان مدارکی دال بر آن که کیفیت زندگی کاری اثر مهمی روی واکنش‌های رفتاری کارکنان مانند هویت سازمانی، رضایت شغلی، مشارکت کاری، تلاش شغلی، عملکرد شغلی، قصد ترک خدمت، تغییر و تبدیل سازمانی دارد، ارائه داده‌اند(سیگری، افراطی، سیگل و لی 2001). تحقیقات  تایید كرده‌اند مسائل كیفیت زندگی كاری بر رضایت کارکنان  و نهایتا ابقا یا ترك پست كنونی تاثیر می‌گذارد(راسر و جوینار 2003).